Η ουσιαστική μείωση της ειδικής εισφοράς για την Άμυνα που επιβάλλεται επί των μερισμάτων, από το σημερινό υψηλό επίπεδο του 17%, και η αύξηση του αφορολόγητου ορίου με κριτήρια όπως το μέγεθος της οικογένειας (μέτρο που εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια για την αντιμετώπιση του δημογραφικού) αναμένεται να αποτελούν τις δύο ηχηρές παρεμβάσεις της επικείμενης φορολογικής μεταρρύθμισης ή του φορολογικού μετασχηματισμού, όπως τον ονομάζει η κυβέρνηση. Οι παραπάνω αλλαγές ευθυγραμμίζονται με τον στόχο η μεταρρύθμιση να υποστηρίξει τη μεσαία τάξη και τις κυπριακές επιχειρήσεις. Οι συντελεστές και οι κλίμακες αποτελούν το κομμάτι της φορολογίας που έχει άμεση επίδραση στην πραγματική οικονομία.
Η μείωση της εισφοράς για την Άμυνα αποτελεί ένα διαχρονικό αίτημα των φορέων του κυπριακού επιχειρείν (ΚΕΒΕ, ΟΕΒ, ΣΕΛΚ κ.λπ.) και τη βλέπουν και ως ένα μέτρο της στρέβλωσης που δημιουργεί η διαφορετική, με κριτήριο τον τόπο κατοικίας, φορολογική αντιμετώπιση των μερισμάτων που λαμβάνουν οι μέτοχοι κυπριακών επιχειρήσεων. Οι ξένοι μέτοχοι δεν επιβαρύνονται με εισφορά για την Άμυνα. Ο ΣΕΛΚ έχει ζητήσει γενικά την κατάργηση της εισφοράς για την Άμυνα σε μερίσματα, τόκους και ενοίκια και η ΟΕΒ έχει προτείνει να κατέβει ο συντελεστής στο 5% για τα μερίσματα. Αν και δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση, εκπρόσωποι φορέων έχουν ακούσει ότι θα προταθεί μείωση του συντελεστή κάτω από το 10%, αλλά θα είναι υψηλότερο από 5%.
Σε ό,τι αφορά το αφορολόγητο ισχύουν τα όσα ανέφερε στη συνέντευξή του στον «Π» στις 6 Ιανουαρίου ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός. Η προεκλογική δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας για να ανέλθει στα 24.500 ευρώ αποτελεί μέρος της άσκησης, αλλά με κριτήρια. «Γίνονται σκέψεις όσον αφορά οικογένειες με παιδιά, να υπάρχει κάποια ελάφρυνση στη φορολογία», είχε αναφέρει ο κ. Κεραυνός.
Η ευρεία διαβούλευση, το τελευταίο 18μηνο, βρίσκεται στο τελικό της στάδιο και την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο με τη συμμετοχή του υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, της υφυπουργού παρά τω Προέδρω, Ειρήνης Πική, του εφόρου Φορολογίας, Σωτήρη Μαρκίδη, και της ομάδας που επεξεργάζεται τον φορολογικό μετασχηματισμό. Το έργο «Ολοκληρωμένος Φορολογικός Μετασχηματισμός» έχει ανατεθεί στο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΚΟΕ). Μετά τη σύσκεψη δεν έγιναν δηλώσεις.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα αναφερθεί την Τετάρτη στον φορολογικό μετασχηματισμό στην παρουσίαση του προγραμματισμού του κυβερνητικού έργου για τη νέα χρονιά, αλλά δεν αναμένεται να μπει σε λεπτομέρειες. Το επόμενο διάστημα Υπουργείο Οικονομικών και ΚΟΕ θα ετοιμάσουν πρόταση, η οποία θα περιέχει αριθμούς και ποσοστά και θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Θα ακολουθήσει η κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή.
Σε ό,τι αφορά τον εταιρικό συντελεστή πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι θα παραμείνει ως έχει, στο 12,5%. Ο συντελεστής έχει ήδη αυξηθεί στο 15% για εταιρείες με κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. ευρώ, με νόμο που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο. Πρόκειται για την εναρμόνιση με κοινοτική οδηγία για την υλοποίηση του «Πυλώνα 2» της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας που συνήφθη στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ. Από την αλλαγή επηρεάζονται 1.600 επιχειρήσεις με έδρα την Κύπρο, με την ΟΕΒ και το CIBA (Σύνδεσμος Ξένων Επιχειρήσεων) να ζητούν αντισταθμιστικά μέτρα για να αποτραπεί τυχόν αποχώρησή τους από τη χώρα και για να παραμείνει η Κύπρος ένας ελκυστικός προορισμός. Η προοπτική αντισταθμιστικών αποτελεί μέρος της εργασίας της φορολογικής μεταρρύθμισης, χωρίς να έχει αποφασιστεί αν θα υπάρξουν τελικά άλλες φορολογικές διευκολύνσεις για τις εταιρείες που επηρεάζονται.
Πάντως η παγκόσμια φορολογική συμφωνία είναι στον αέρα. Ένα από τα πρώτα εκτελεστικά διατάγματα που υπέγραψε ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αφορούσε την αποχώρηση των ΗΠΑ και απείλησε με αντίμετρα όσες χώρες επιβάλλουν πρόσθετη φορολογία σε αμερικανικές επιχειρήσεις. Ο κ. Τραμπ ζήτησε από το Υπουργείο Οικονομικών να του ετοιμάσει εντός 60 ημερών κατάλογο επιλογών για προστατευτικά μέτρα ή άλλες ενέργειες που οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να υιοθετήσουν ή να αναλάβουν ως απάντηση απέναντι σε χώρες που θεσπίζουν φορολογικούς κανόνες που επηρεάζουν δυσανάλογα τις αμερικανικές εταιρείες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η Κύπρος δεν θα κινηθεί μονομερώς, θα εφαρμόσει την κοινοτική οδηγία και από εκεί και πέρα το ζήτημα που έχει ανακύψει θα τύχει χειρισμού συλλογικά, σε επίπεδα Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η απειλή Τραμπ για μέτρα και κυρώσεις σε βάρος χωρών που φορολογούν δυσανάλογα επιχειρήσεις των ΗΠΑ δεν περνά απαρατήρητη.
